Criminaliteit in context

De onderzoeksvragen binnen dit onderzoeksprogramma gaan over wanneer, waar en hoe dader en slachtoffer samenkomen als er een misdrijf wordt gepleegd. Het kennen van de omstandigheden van een strafbaar feit is niet alleen een wetenschappelijke uitdaging, maar dient ook als informatiebron voor misdaadpreventie.

De stelling dat misdaad niet alleen wordt bepaald door wie we zijn, maar ook door de situatie en context waarin we deelnemen, geldt als uitgangspunt voor dit onderzoeksprogramma. We willen verklaren hoe technologie, zoals computers, smartphones en surveillancecamera’s een rol spelen bij het opsporen van misdaden, hoe de omgeving zoals bepaalde buurten en locaties, online omgevingen of tijden van de dag een rol spelen bij misdaadpatronen, en hoe potentieel criminele gebeurtenissen worden gevormd door de aanwezigheid van vrienden, omstanders, agenten, en bedreigend of gewelddadig gedrag van anderen.

Situatie veranderen makkelijker dan mensen veranderen

Een situationele benadering van criminaliteit gaat over het veranderen van situaties die mensen kwetsbaar maken om dader of slachtoffer van een misdrijf te worden. Vaak is het veranderen van een situatie makkelijker dan het veranderen van mensen. Onze bevindingen kunnen helpen bij het ontwerpen van initiatieven voor misdaadpreventie. Denk aan het ondersteunen van omstanders om een rol te spelen bij het voorkomen van criminaliteit, het trainen van wetshandhavers en winkelpersoneel, online waarschuwingen tegen cybercriminaliteit, en de inrichting van de openbare ruimte.

Context waarin een gebeurtenis plaatsvindt

Onze onderzoeksprojecten benaderen misdaad als gebeurtenis en zijn gericht op de situationele context waarin deze gebeurtenis plaatsvindt. De projecten omvatten onderzoek naar de menselijke factor in cybercriminaliteit, waarbij de nadruk ligt op de mens achter het scherm en hun besluitvormingsprocessen. We doen ook onderzoek naar de rol van omstanders bij conflicten op straat, de groepsdynamiek onder potentiële mededaders en naar de illegale jacht op wild en de handel hierin. Verder doen we studies naar het overtreden van regels en vredeshandhaving in publieke conflicten, en naar de interactie en samenwerking tussen politie en burgers in noodsituaties.

Theorieën, data en methodes

In overeenstemming met de focus op proximale oorzaken van misdrijven, slachtofferschap en guardianship, maakt de onderzoeksgroep gebruik van theorieën die directe oorzaken van gedrag specificeren, zoals situationele en contextuele mogelijkheden en beperkingen. We gebruiken voornamelijk theorieën die de nadruk leggen op situationele oorzaken van criminaliteit (in tegenstelling tot persoonlijke oorzaken), waaronder rational choice perspective, routine activity approach, crime pattern theory, space-time geography, broken windows theory, symbolic interactionism, micro-sociologie en social disorganization theory. We streven ernaar om generieke verklaringen te ontwikkelen die gelden voor verschillende soorten regelovertredingen. We kijken of ontwikkelingen zoals de voortdurende digitalisering van de samenleving en de opkomst van nieuwe vormen van criminaliteit de bestaande theorieën op de proef stellen.
De groep omarmt variatie in de gegevens die de onderzoeksvragen kunnen onderbouwen. We gebruiken zowel gegevens die oorspronkelijk voor iets anders dan onderzoek zijn verzameld (bijvoorbeeld politieregistraties, bewakingsvideo’s, body-worn camera’s, gegevens over slachtoffers, webgegevens, logboeken van mobiele telefoons, online fora, cyberaanvallen) en gegevens die juist wel gegenereerd zijn voor onderzoek door middel van observaties, interviews, enquêtes, honeypots en online of natuurlijke experimenten. Deze uiteenlopende data analyseren we met de modernste kwantitatieve en kwalitatieve methodologische technieken.

Samenwerking

Binnen dit onderzoeksprogramma bestaat veel samenwerking in binnen- en buitenland, waaronder de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Duitsland, Zuid-Afrika, Canada en Australië. We werken ook samen met maatschappelijke partners die gebruikmaken van ons onderzoek, zoals de Nationale Politie, partners uit de cybersecurity-industrie, gemeenten, detailhandel, het OV, misdaadpreventie-organisaties en overheidsinstanties.