Kind dat gevangenschap van ouder meemaakte trouwt minder vaak

Een gevangenisstraf heeft niet alleen invloed op het leven van de gevangenen zelf. Er kunnen ook negatieve gevolgen zijn voor familieleden en met name de kinderen van gevangenen. Onderzoek laat zien dat kinderen die in hun jeugd een ouder in de gevangenis hebben gehad, vaker het criminele pad op gaan en een hogere kans hebben zelf achter tralies te belanden dan kinderen wiens ouders nooit in de gevangenis hebben gezeten. Uit NSCR-onderzoek blijkt ook dat kinderen van gevangen op jongere leeftijd sterven.

Gezinsvormingspatronen in kaart gebracht tot 38 jaar oud

In deze nieuwe studie van Steve van de Weijer, Holly Smallbone en Valery Bouwman worden de gezinsvormingspatronen van kinderen van gevangenen onderzocht. Eerdere onderzoeken uit Zweden en Amerika toonden al aan dat deze groep kinderen vaker trouwen op jonge leeftijd en een verhoogde kans hebben op tienerzwangerschappen. Maar de onderzoeksperiodes van deze studies gingen niet verder dan het begin van de volwassenheid, waardoor de gezinsvormingspatronen niet volledig waren. In deze NSCR-studie werden de personen die gevangenschap van een ouder hebben meegemaakt gevolgd totdat ze gemiddeld 38 jaar oud zijn. Dit maakt het mogelijk om ook onderdelen van de gezinsvorming te onderzoeken die doorgaans op latere leeftijd plaatsvinden. In totaal is naar acht verschillende factoren gekeken: huwelijkskansen, leeftijd ten tijde van het eerste huwelijk, trouwen terwijl men zwanger is, echtscheiding, ouderschap, aantal kinderen, leeftijd ten tijde van de geboorte van het eerste kind en tienerzwangerschappen.

Familieleden uit vijf opeenvolgende generaties van hoog-risicofamilies

Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van de Transfive studie, waarin gegevens zijn verzameld van familieleden uit vijf opeenvolgende generaties, van 198 hoog-risicofamilies. Door geboorte-, huwelijks-, en scheidingsdata te koppelen aan strafbladen was het mogelijk om voor de twee meest recente generaties te onderscheiden welke kinderen gevangenschap van een ouder hebben meegemaakt (N=252, 10,6%), welke kinderen criminaliteit van een ouder hebben meegemaakt (N=627, 26,3%) en welke kinderen geen criminele ouders hadden (N=1509, 63,2%).

Kleinere trouwkans specifiek voor kind van ouder met gevangenisstraf

Uit de resultaten blijkt dat kinderen die gevangenschap van een ouder hebben meegemaakt significant minder vaak in het huwelijksbootje stappen dan kinderen van wie geen ouder in de gevangenis heeft gezeten. Máár, als ze wél trouwen doen ze dit vaker op jongere leeftijd of terwijl ze zwanger zijn. Ook krijgen zij op jongere leeftijd hun eerste kind. Voor echtscheiding en aantal kinderen vonden de onderzoekers geen opmerkelijke uitkomsten. De meeste verschillen werden niet alleen gevonden ten opzichte van kinderen zonder criminele ouders, maar ook ten opzichte van kinderen wiens ouders veroordeeld waren maar geen gevangenisstraf kregen. Dit suggereert dat deze gezinsvormingspatronen specifiek samenhangen met de gevangenisstraf en niet simpelweg met het feit dat de ouders crimineel zijn.

Publicatiegegevens en verder lezen

Van de Weijer, S., Smallbone, H. & Bouwman, V. (2019). Family formation patterns of children who experienced parental imprisonment, Advances in Life Course Research.
Van de Weijer, S., Smallbone, H. & Bouwman, V. (2018). Parental Imprisonment and Premature Mortality in Adulthood. Journal of Developmental and Life-Course Criminology.