Oratie Daan van Uhm | Tussen wet en wildernis: Misdaden tegen de natuur en groene criminologie
Het Symposium ‘Milieucriminaliteit en groene criminologie: uitdagingen voor de 21ste eeuw’ vindt plaats op 4 december van 12:30 tot 15:00 in het gebouw Pretoria, Open Universiteit, Heerlen.
Aansluitend spreekt Daan van Uhm zijn oratie getiteld ‘Tussen wet en wildernis: Misdaden tegen de natuur en groene criminologie’ uit vanaf 16:00 tot 16:45.
Bekijk het volledige programma op ou.nl
De veranderende ecologische omstandigheden stellen de wereld voor nieuwe uitdagingen. Denk aan illegale mijnbouw, afvaldumping, handel in beschermde diersoorten, illegale visserij, houtkap en andere vormen van milieuwetsovertreding.
Milieucriminaliteit als centraal thema in de criminologie
In zijn oratie roept Van Uhm de criminologie op om milieucriminaliteit tot een centraal thema te maken. Hij doet dit aan de hand van drie invalshoeken die samen een breed begrip van het vraagstuk vormen: hoe het beeld van milieuschade en -misdaad verandert, wie de daders zijn, en wat het concept ‘ecorechtvaardigheid’ betekent.
Allereerst laat Van Uhm zien dat de perspectieven op milieuschade en -misdaad door de tijd heen veranderen. Een ontwikkeling die wordt gekenmerkt door de opkomst van de groene criminologie, waarbij gekeken wordt naar ecologisch schadelijke handelingen die voorheen buiten het criminologisch onderzoeksgebied vielen. Vervolgens benadrukt Van Uhm dat verschillende soorten daders betrokken kunnen zijn bij milieucriminaliteit: bedrijven, georganiseerde misdaadgroepen en opportunistische netwerken. Zij handelen vaak binnen bestaande ongelijke economische, politieke, juridische, machts- en ecologische verhoudingen. Ook besteedt hij aandacht aan het concept ‘ecorechtvaardigheid’ dat de rechten van ecosystemen, dieren, planten en toekomstige generaties centraal stelt.
Van Uhm pleit voor een brede aanpak dat empirisch onderzoek en theoretische ontwikkeling stimuleert, om de complexiteit van milieumisdrijven inzichtelijk te maken in een snel veranderende wereld.
Over (het onderzoek van) Daan van Uhm
Prof. dr. Daan van Uhm studeerde criminologie aan de Universiteit Utrecht, waar hij in 2016 promoveerde. Sindsdien is hij werkzaam geweest bij dezelfde instelling, eerst als universitair docent en vanaf 2022 als universitair hoofddocent. Zijn disciplinaire basis is criminologie, waarbij hij zich in zijn onderwijs- en onderzoeksactiviteiten heeft toegelegd op misdaden tegen de natuur.
In zijn Veni-project vanaf 2018 heeft hij via een innovatieve benadering onderzocht hoe en waarom transnationale criminele organisaties zich meer toeleggen op de illegale handel in natuurlijke hulpbronnen door het verband tussen milieumisdrijven en andere serieuze vormen van criminaliteit te onderzoeken. Dit onderzoek zet hij voort met zijn ERC Starting Grant, waarin hij zich erop richt te begrijpen hoe en waarom gezamenlijke criminele ondernemingen natuurlijke hulpbronnen witwassen en wat de gevolgen voor het milieu zijn.
Actuele berichten
Het NSCR is onderdeel van de institutenorganisatie van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).