Jaarlijks wordt 1 op de 4 burgers slachtoffer van criminaliteit. Een van de doelen van het slachtofferbeleid van het ministerie van Justitie en Veiligheid is dat slachtoffers die daar behoefte aan hebben, ondersteuning krijgen bij het te boven komen van het delict. Slachtofferhulp Nederland (SHN) is daarin een belangrijke ketenpartner.
In dit onderzoek is gekeken naar de ondersteuning die SHN biedt aan slachtoffers van ernstige gewelds- of zedenmisdrijven. Daaruit blijkt dat SHN inderdaad slachtoffers ondersteunt bij praktische, juridische en psychosociale hulpvragen. Zo informeert SHN slachtoffers over stressreacties, wat daarbij normaal is, en wat ze kunnen verwachten (psycho-educatie). SHN werkt met principes zoals watchful waiting: de focus ligt op het normaliseren, monitoren en reduceren van stressreacties, zodat slachtoffers zo snel mogelijk weer de regie over hun eigen leven kunnen nemen.
Uit de literatuur blijkt dat de meeste mensen uit zichzelf herstellen na een ingrijpende gebeurtenis en geen aanvullende psychologische hulp nodig hebben. Als de klachten langer aanhouden en slachtoffers niet uit zichzelf herstellen, dan heeft SHN de rol om door te verwijzen (stepped care). In de meeste gevallen wordt doorverwezen naar de huisarts. Op basis van de beschikbare data was het niet mogelijk betrouwbaar vast te stellen hoe vaak en wanneer slachtoffers worden doorverwezen, bij welke organisaties ze terechtkomen en waar eventuele ‘uitval’ optreedt. Al met al voldoet het aanbod van SHN aan de Nederlandse en Europese richtlijnen, concluderen de onderzoekers. Ook sluit de dienstverlening van SHN aan bij wat hierover uit de literatuur bekend is. Het aanbod is daarmee evidence-based.
Slachtoffers zijn over het algemeen (zeer) positief over de ondersteuning van SHN, blijkt uit het onderzoek. Toch zijn er ook slachtoffers die meer ondersteuning vanuit SHN zouden willen, zoals gerichtere doorverwijzing naar specifieke advocaten, hulpverleners of hulpinstanties. Ook geven sommigen aan dat de dienstverlening soms te abrupt stopt, terwijl ze behoefte hebben aan een contactmoment na afloop, ook na een mogelijke doorverwijzing. De onderzoekers bevelen dan ook aan om te kijken of SHN voor sommige slachtoffers langer nazorg kan bieden.
Kragting, M., Elbers, N., Mooren, T., Spoelstra, M. & Bijleveld, C. (2022). What works; Psychosociale dienstverlening Slachtofferhulp Nederland.
Actuele berichten