Relatie tussen trouwen en criminaliteit niet constant over tijd

Donderdag 7 juli verdedigde A-Lab-promovendus Joris Beijers zijn proefschrift, getiteld aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De afgelopen jaren onderzocht Joris bij het NSCR met behulp van de dataverzameling van de Transfive-studie de relatie tussen het plegen van delicten en gezinsfactoren.
Criminelen die zijn getrouwd, stoppen of minderen vaak met criminaliteit. Als men gaat scheiden, pleegt men ten opzichte van de gehuwde periode juist weer méér delicten. Dit blijkt veelal uit recent wetenschappelijk onderzoek. Maar gaat dit altijd op? In zijn promotieonderzoek heeft Joris Beijers onderzocht in hoeverre trouwen en scheiden samenhangen met criminaliteit. Uit zijn resultaten blijkt allereerst dat deze samenhang niet onder alle omstandigheden opgaat.
Zo heeft Beijers onderzocht in hoeverre, bij mannen, de relatie tussen trouwen en delinquentie opgaat voor huwelijken tussen 1938 en 1970 en huwelijken tussen 1971 en 2006. Het blijkt dat de relatie (trouwen = minder delicten) er alleen is voor de recente groep. Een mogelijke verklaring hiervoor zijn veranderende sociaal-culturele en wettelijke omstandigheden. Zo werd scheiden in de jaren ’60 steeds meer sociaal geaccepteerd en wetgeving rond 1970 maakte scheiden makkelijker. Ook werd de machtsverhouding tussen mannen en vrouwen gelijker. Hierdoor is het mogelijk dat de meer recente groep getrouwde mannen meer geremd werden in hun criminele gedrag. Als hun partners het criminele gedrag afkeurden en ze gingen er toch mee door, kon dit immers leiden tot problemen in hun huwelijk of zelfs een scheiding.
Verder blijkt uit het onderzoek dat een afname in delictgedrag tijdens het huwelijk gemiddeld reeds een tot twee jaar vóór het trouwen inzet. Een toename in delictgedrag is eveneens een tot twee jaar voor een echtscheiding te zien. Hieruit kan worden afgeleid dat niet (alleen) getrouwd zijn (of gescheiden zijn) het delictgedrag beïnvloedt, maar dat tevens iets anders speelt, dat daaraan voorafgaat. Zo kan het zijn dat stoppen met criminaliteit voor de andere huwelijkspartner een voorwaarde is. Of het kan zijn dat een toename van delictgedrag juist de oorzaak is van een echtscheiding. Nader onderzoek is hier geboden.
In zijn proefschrift laat hij daarnaast zien dat veel andere gezins- en familiefactoren samenhangen met criminaliteit bij individuen. Zo blijkt dat als broers en zussen of ouders en grootvaders ook crimineel waren, de onderzochte personen een groter risico hadden om zelf ook delicten te plegen.
Joris Beijers werkt inmiddels als Intelligence Analist bij de Afdeling Veiligheid van de gemeente Eindhoven.
Meer informatie over zijn proefschrift is te vinden in VU-DARE.