‘De politie kan het niet alleen’ is een veelgehoorde kreet. Daarmee wordt bedoeld dat óók van burgers verwacht mag worden dat ze een rol spelen in de misdaadbestrijding. Hierbij wordt vaak gedacht aan Burgernet of Meld misdaad anoniem. Deze initiatieven zijn vooral gericht op de hulp van burgers als er al een misdrijf heeft plaatsgevonden, bijvoorbeeld bij het opsporen van de dader.
In het artikel Over preventief guardianship: er zijn is vaak genoeg kijkt Elffers naar de mogelijke rol van burgers bij het voorkómen van misdrijven. Simpelweg omdat ergens mensen aanwezig zijn, vindt een misdrijf niet plaats. In veel gevallen willen overtreders niet onder het oog van anderen hun wandaden bedrijven. Ze zijn zich ervan bewust dat als ze gezien worden, er consequenties dreigen. Niet alleen kan zo’n burger misschien zelf ingrijpen en daarmee de uitvoering laten mislukken, maar hij of zij kan ook de politie waarschuwen en zo zorgen dat een gelukt misdrijf alsnog wordt opgelost en dat de dader wordt vervolgd.
Interessant is dat je je als guardian helemaal niet bewust hoeft te zijn van je rol als voorkómer van een misdrijf. Je aanwezigheid is vaak al genoeg. Soms is zelfs alleen de dreiging dat je er misschien wel bent of elk moment zou kunnen komen, voldoende om een dader van zijn slechte voornemens af te brengen. Elffers betoogt dat dit ‘preventief guardianship’ veel belangrijker is dan aanwezigheid van de politie.
Veel mensen vinden bovenstaand beeld te optimistisch. In het Tijdschrift voor Veiligheid worden een aantal tegenargumenten besproken en weerlegd. Het gaat om de argumenten dat er ook gebieden zijn waar weinig of geen guardians zijn, dat niet iedereen in staat is effectief als guardian op te treden, dat mensen niet altijd opletten, en dat mensen niet bereid zouden zijn of niet durven als guardian te functioneren. Tot slot bespreekt Elffers welke maatregelen het guardianship kunnen verbeteren en versterken.
Elffers, H. (2017) Over preventief guardianship: er zijn is vaak genoeg. Tijdschrift voor Veiligheid 2017, 4
Actuele berichten