Geen motorclub, geen criminaliteit?

‘Het ontbreekt nu nog aan empirische kennis over de mate waarin motorclubs criminele activiteiten faciliteren’

Wat is precies het probleem met een verbod op motorclubs?
‘Er is veel onduidelijkheid over de betrokkenheid van Nederlandse motorclubs bij georganiseerde criminaliteit. De juridische maatregelen die nu worden genomen, zijn gebaseerd op aannames over de manier waarop het lidmaatschap van een outlaw motorcycle gang (OMCG) het criminele gedrag van leden beïnvloedt. Het is niet juridisch aangetoond dat de motorclubs een leidende rol spelen bij het plegen van strafbare feiten. En dat is wel nodig om te kunnen spreken over een criminele organisatie. Theoretisch gezien zijn er gronden voor dergelijke aannames, maar het ontbreekt op dit moment aan empirische kennis over de mate waarin OMCG’s criminele activiteiten faciliteren en hun leden nieuwe criminele mogelijkheden bieden.’

Komt het verbod te vroeg?
‘Eigenlijk weten we nog weinig over het reilen en zeilen van OMCG’s. Ze worden nu verboden, maar … is dat ook effectief in het tegengaan van het plegen van strafbare feiten door motorclubleden? Het is vooral een signaal naar de buitenwereld. Het proces dat moet leiden tot een definitief verbod, kan nog eindeloos duren. OMCG’s zeggen natuurlijk: Jullie maken inbreuk op onze grondrechten, wij zijn jullie zondebokken.’

Hoe ga je de kennis over OMCG’s vergroten?
‘Het onderzoek bestaat uit twee delen: een criminologisch en een juridisch gedeelte. Naast een empirische studie naar de criminele carrières van individuele motorclubleden, ga ik ook een internationaal rechtsvergelijkend onderzoek uitvoeren. Daarbij worden de empirische bevindingen afgezet tegen de juridische realiteit in Nederland en de ons omringende landen, zoals Duitsland en Oostenrijk.’

Welke gegevens van OMCG-leden ga je komende vier jaar bestuderen?
‘Eerst ga ik criminele carrières onderzoeken én de invloed die het OMCG-lidmaatschap daarop heeft. Daarvoor heb ik een grote dataset tot mijn beschikking. Ik ga kijken of ik hierin patronen kan ontdekken. Naast een algemeen effect van het OMCG-lidmaatschap onderzoek ik in welke mate dit effect conditioneel is op verschillende achtergrondkenmerken, zoals iemands leeftijd en sociaal-economische status. Het lastige is tegelijkertijd dat het vaak onduidelijk is wanneer iemand is toegetreden tot een OMCG. Het is een heel besloten cultuur.’

Wat betekent dit onderzoek voor de praktijk?
‘Straks kunnen we ons beroepen op empirische wetenschap, zowel criminologisch als juridisch.’

Bekijk ook het factsheet over Outlaw Motorcycle Gangs van NSCR-onderzoeker Arjan Blokland.