Vidi-beurs voor onderzoek naar gedrag omstanders in conflictsituaties

Lindegaard richt zich met haar onderzoeksgroep op vragen als Wat doen omstanders wanneer zij getuige zijn van potentieel gewelddadige conflictsituaties? Hoe kunnen we verschillen tussen het gedrag van omstanders verklaren? Welke invloed heeft dit gedrag op het risico dat conflicten uit de hand lopen? Ze zoekt antwoord op deze vragen door nauwkeurig beeldmateriaal te analyseren van potentieel gewelddadige conflicten op straat. De beelden zijn afkomstig van beveiligingscamera’s.

Hoe zorgen omstanders dat een opstootje niet uit de hand loopt?

Een van de doelen van het onderzoek is om mensen die omstander worden bij opstootjes en overvallen handvatten te geven: wat kunnen ze het beste doen om te voorkomen dat de situatie escaleert en iemand schade of verwondingen oploopt? Dit resulteert in de zogenaamde First Aid Guide. Daarnaast genereren de resultaten van het onderzoek hypotheses over conflictgedrag in het echte leven, die vervolgens getoetst kunnen worden binnen experimenteel labonderzoek. 

Eerste studie naar gedrag van omstanders buiten het lab

Al eerder bleek uit onderzoek onder leiding van Lindegaard dat omstanders wel degelijk in actie komen bij ruzie op straat. Hiermee weerlegt zij het zogenaamde bystander effect: bij noodsituaties kijkt de massa toe zonder iets te doen. Tijdens de observatie van de gefilmde opstootjes zag de onderzoeksgroep dat voorbijgangers voortdurend in actie komen. Juist bij grote menigtes is er altijd wel iemand die ingrijpt. De studie was het eerste grootschalige onderzoek naar het bystander effect bij agressieve incidenten in het echte leven in plaats van in het lab.

Over de Vidi-beurs van NWO

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft in totaal 85 onderzoekers een Vidi-financiering van maximaal 800.000 euro toegekend, om de komende vijf jaar een eigen, vernieuwende onderzoekslijn te ontwikkelen en een onderzoeksgroep op te zetten. De Vidi-beurs is gericht op ervaren onderzoekers die na hun promotie al een aantal jaar succesvol onderzoek hebben verricht. Vidi maakt samen met de Veni- en Vici-beurzen deel uit van de Vernieuwingsimpuls van NWO. Hierbij zijn onderzoekers vrij om hun eigen onderwerp voor financiering in te dienen. Op deze manier stimuleert NWO nieuwsgierigheidsgedreven en vernieuwend onderzoek. NWO selecteert op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het innovatieve karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact en mogelijkheden voor kennisbenutting.

Lees meer over het bystander effect in Secondant van het CCV.

Publicatiegegevens en verder lezen

Philpot, R., Liebst, L.S., Levine, M., Bernasco, W., & Lindegaard, M.R. (2019). Would I be Helped? Cross-National CCTV Footage Shows That Intervention Is the Norm in Public Conflicts. PsyArXiv.