Oratie Veroni Eichelsheim | Over generaties: intergenerationele patronen van deviant gedrag

Praktische informatie

Symposium: donderdag 14 september 2023, 13.00 - 17.30
Orangerie, Grote Rozenstraat 19, Groningen
Meer informatie, programma en aanmelden.

Oratie: vrijdag 15 september 2023, 16.15 - 17.00
Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen
Meldt u zich uiterlijk 8 september aan via het aanmeldformulier of volg de livestream.

Veroni Eichelsheim, senior onderzoeker bij het NSCR en bijzonder hoogleraar bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) bekleedt de leerstoel ‘Intergenerationele continuïteit van deviant gedrag’. Binnen deze leerstoel onderzoekt zij afwijkende ontwikkelingen over de levensloop over meerdere generaties en kijkt daarbij ook naar interventies voor deze gezinnen.

Intergenerationele doorgifte van problematiek

De bijzonder hoogleraar richt zich in haar onderzoek op de ontwikkeling van kinderen en adolescenten, opvoeding, probleemgedrag en delinquentie, kinderen van criminele ouders en de intergenerationele doorgifte van problematiek. De leerstoel is om deze reden ondergebracht bij de basiseenheid Ontwikkelingspsychologie. In haar oratie behandelt Eichelsheim vragen als: Waarom clustert deviant gedrag (gedrag dat afwijkt van gangbare sociale normen, zoals agressief of crimineel gedrag) in bepaalde families? En wat zijn effectieve strategieën zijn om dergelijke patronen te doorbreken?

Vroeg ingrijpen, maar niet té vroeg

Intergenerationele continuïteit – oftwel de mate waarin ouderlijk gedrag de kans beïnvloedt dat kinderen soortgelijk gedrag zullen vertonen – is een complex samenspel tussen individuele kenmerken, genetische, sociale, en socio-economische mechanismen, in interactie met bredere maatschappelijke of historische ontwikkelingen. Interveniëren bij deze problematiek blijkt een lastige opgave, zeker in een doelgroep die vaak wars is van instanties of onzichtbaar blijft voor hulpverlening. Terwijl de timing van interventies belangrijk is: vroeg ingrijpen, maar niet té vroeg. Bovendien worden interventies in deze groep niet alleen vrijwillig uitgevoerd, maar ook onvrijwillig: door een rechter opgelegd. Die onvrijwilligheid van interveniëren brengt een spanningsveld met zich mee tussen het bieden van zorg en pedagogische ondersteuning enerzijds, en repressie anderzijds.

Samenwerking tussen psychologie, sociologie, criminologie en rechtsgeleerdheid

Eichelsheim is verheugd over de samenwerking met de RUG: 'Om de komende jaren doorbraken te bereiken, is een goede samenwerking tussen disciplines zoals ontwikkelingspsychologie, criminologie en sociologie, maar ook de rechtsgeleerdheid van essentieel belang. Alleen als we de complexe mechanismen onderliggend aan intergenerationele continuïteit én veerkracht beter begrijpen, kunnen we samen met praktijk- en beleidspartners zoeken naar manieren om patronen te doorbreken en effectievere interventies te ontwikkelen. Interventies met bij voorkeur een lange opvolgduur: over de levensloop en misschien wel over generaties.'

Over Veroni Eichelsheim

Eichelsheim studeerde klinische en forensische psychologie in Leiden en promoveerde in 2011 in Utrecht op de kwaliteit van gezinsrelaties en delinquentie tijdens de adolescentie. Sinds 2013 is zij verbonden aan het NSCR en daarnaast research fellow aan de VU Amsterdam. Vanuit haar expertise is Eichelsheim lid van de Klachtadviescommissie van de Raad voor de Kinderbescherming, lid van de Expertcommissie Multiprobleemgezinnen en ze is voorzitter van de ESC working group Intergenerational Criminology. Sinds 1 juni 2022 is ze lid van de Erkenningscommissie Justitiële Interventies.