Voor gewone burgers zijn strafvonnissen ingewikkeld

Burgers begrijpen niet altijd waarom de rechter een bepaalde straf oplegt, zo blijkt uit onderzoek van de Raad voor de rechtspraak en het NSCR. Hoe overtuigend een vonnis is, komt niet alleen door de hoeveelheid informatie in het vonnis en de taalkundige begrijpelijkheid van de motivering. Ook de inhoud van de strafmotivering speelt een belangrijke rol.
Voor het onderzoek verzamelden Van der Schaaf en Malsch in totaal 31 oordelen van burgers over 3 verschillende vonnissen. Bijna de helft van de lezers vond de vonnissen die zij lazen niet overtuigend. Hun oordeel verschilt sterk tussen de vonnissen, en het varieert van ‘niet overtuigend’ tot ‘heel erg overtuigend’.  Een betere motivering door de rechter kan helpen bij het overtuigen van de burgers. Vooral als de rechter aangeeft welke strafdoelen hij wil bereiken, helpt dat om vonnissen aanvaardbaar te maken. Als leken beter zijn geïnformeerd, gaan zij preventie belangrijker vinden dan vergelding.
Het taalgebruik in vonnissen blijft erg moeilijk voor burgers, vooral in de tenlastelegging. De onderzoekers adviseren om korte, toegankelijke samenvattingen te maken van vonnissen voor de leek.

Meer informatie

Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen met NSCR-onderzoeker Marijke Malsch, mmalsch@nscr.nl of tel.: 06-29046588
Download het hele artikel: Schaaf, J. van der & Malsch, M. (2015). Burgers over strafvonnissen. Tijdschrift voor de Rechterlijke Macht, 38, 3, 96-102