Ons cybergedrag is veel onveiliger dan we zelf denken

Online criminaliteit is veelvoorkomend en de impact op slachtoffers kan groot zijn. Ondanks technische maatregelen zoals virusscanners en firewalls, is een groot deel van slachtofferschap terug te voeren op het gedrag van mensen. Het doel van dit onderzoek was in kaart brengen hoe Nederlanders zich online écht gedragen. In de toekomst kunnen op basis hiervan interventies worden ontwikkeld.

Zwakke wachtwoorden, klikken op onveilige links en persoonlijke informatie delen

Een groot deel van de Nederlanders blijkt zich online niet veilig te gedragen. Opvallend in deze studie is het grote verschil tussen het zelf-gerapporteerde gedrag en het objectief gemeten online gedrag. De onderzoekers keken naar gebruik van wachtwoorden, opslaan van belangrijke bestanden, installeren van updates, gebruik van beveiligingssoftware, alertheid tijdens internetgebruik, online delen van persoonlijke gegevens en omgaan met bijlagen en hyperlinks in e-mails. Uit de objectieve metingen blijkt dat het cybergedrag van mensen onveiliger is dan ze zelf denken. Zo gebruikt bijna 60% een zwak wachtwoord, download 40% onveilige software en deelt zo’n 30% van de respondenten persoonlijke gegevens, zoals hun volledige naam, geboortedatum en e-mailadres. Als respondenten phishing e-mails krijgen aangeboden, klikt ruim 20% op de hyperlink of kopieert de URL naar de webbrowser. Ook blijkt dat mensen geen consistent veilig gedrag vertonen. Wanneer iemand bijvoorbeeld veilig omgaat met phishing, betekent dit niet dat iemand ook een sterk wachtwoord kiest.

Kennis over cybersecurity leidt niet altijd tot veiliger gedrag

Bij de respondenten uit het onderzoek is ook een test afgenomen om hun kennis rondom veilig gedrag op het internet te meten. Mensen met de meeste kennis over cybersecurity zeggen ook het vaakst dat zij zich online veilig gedragen. Maar uit de objectieve metingen komt een ander beeld naar voren: respondenten met meer kennis over cybersecurity gebruiken juist vaker een zwak wachtwoord en downloaden vaker onveilige software.

Publicatiegegevens en verder lezen

S. van ’t Hoff – de Goede, R. van der Kleij, S. van de Weijer & R. Leukfeldt (2019). Hoe veilig gedragen wij ons online? Een studie naar de samenhang tussen kennis, gelegenheid, motivatie en online gedrag van Nederlanders. Onderzoek in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC).