Levens van vrouwelijke gedetineerden

Waarom stoppen sommige vrouwen met het plegen van delicten, en andere vrouwen niet? Hoe ziet het gezinsleven van vrouwen eruit, tijdens en na detentie, en wat voor invloed heeft dit op hun criminele carrière? Welke ‘research gaps’ bestaan er in het onderzoek naar gedetineerde vrouwen? Deze en andere vragen kwamen afgelopen week aan bod tijdens de jaarlijkse conferentie van de American Society of Criminology (ASC) in Washington DC.
Tijdens deze conferentie organiseerde Elanie Rodermond namens het Spinhuis Center een bijeenkomst naar aanleiding van het verschijnen van het boek , onder redactie van Candace Kruttschnitt (tevens dit jaar de president van de ASC) en Catrien Bijleveld, en met bijdragen uit veel verschillende landen (naast Nederland en de VS, onder andere Oekraine, Sri Lanka en Denemarken).

Gedetineerde vrouwen hebben complexe levens

Lives of Incarcerated Women laat zien dat de levens van gedetineerde vrouwen complex zijn. Veel vrouwen beginnen – in tegenspraak met wat veel criminologische theorieën zeggen – pas op latere leeftijd met het plegen van delicten. Gewelddadige relaties worden daarbij vaak als belangrijke factor genoemd. Tijdens detentie worstelen vrouwen met kinderen met hun moederrol. Vooral kinderen van moeders die veel korte perioden van detentie doormaken kampen met problemen. Desistance (het stoppen met criminaliteit) blijkt lastig en vooral te realiseren door vrouwen die veel steun hebben: van een partner maar ook van hun bredere sociale netwerk.

Leven na detentie

Tegelijkertijd is nog onduidelijk hoe preventie en desistance bij deze groep vrouwen bevorderd kan worden. De beslissing om te stoppen met criminaliteit lijkt op zich onvoldoende om duurzame verandering te bewerkstelligen, gezien de kwetsbare situatie van veel van deze vrouwen. De invulling van de moederrol en het aangrijpen van de detentieperiode om het leven en sociale netwerk weer op orde te krijgen is een ander aspect dat in toekomstig onderzoek aan de orde zou moeten komen. De komende maanden zal in internationaal verband een onderzoeksagenda worden uitgewerkt, en zullen onderzoekers vanuit verschillende landen met elkaar ‘virtueel’ om de tafel gaan om de plannen verder uit te werken. Hierbij zal allereerst aandacht uitgaan naar de rol die familieleden op criminele carrières hebben (positief en negatief) en de periode die volgt op de detentie van vrouwen.