De kracht van gebiedsgebonden politiewerk

Gebiedsgebonden politiezorg (GGP) of community policing in het Engels, vormt het fundament onder de Nederlandse politie. Wijkagenten en andere lokale politiefunctionarissen opereren vanuit bureaus in de buurt. Over de afgelopen vijftig jaar is er (inter)nationaal veel onderzoek naar hun werk verricht. Op basis van ruim vierhonderd publicaties bestudeerden de onderzoekers wat al die studies hebben opgeleverd en waar ruimte zit voor kennisontwikkeling.

Aanspreekbare politie, zichtbaar in de buurt

Community policing of GGP is een veelomvattend begrip, blijkt uit de literatuurstudie. Ten eerste draait het om een voor burgers nabije en aanspreekbare politie, die zichtbaar is binnen buurten en wijken, en tegenwoordig ook binnen virtuele gemeenschappen. Ten tweede moet de politie zorgdragen voor een correcte en transparante bejegening van burgers, zodat zij zich rechtvaardig behandeld en serieus genomen voelen. Ten derde behelst GGP probleemgericht politiewerk, met doordachte micro-interventies die nauw zijn afgestemd met sociaal beleid en met instanties die voor sociale veiligheid en leefbaarheid zorgen. Tot slot gaat het om het betrekken van burgers bij politiewerk, door problemen in de wijk samen bespreekbaar te maken.

Discussie over de vraag of GGP eigen uitgangspunten kan waarmaken

De studie laat zien dat GGP momenteel wordt beïnvloed door allerlei maatschappelijke en politiek-bestuurlijke ontwikkelingen. Om er enkele te noemen: veiligheid is een groot thema, waarbij burgers veel van de politie verwachten, de opkomst van sociale media zorgt voor nieuwe uitdagingen, en in een multiculturele samenleving moet de politie het vertrouwen van allerlei bevolkingsgroepen blijven behouden. Bovendien is het politiekorps in 2013 gecentraliseerd. Een gevolg hiervan is een doorlopende discussie over de vraag of GGP de eigen uitgangspunten, zoals voldoende wijkagenten in de buurt, nog kan waarmaken. ‘Een zorgwekkende ontwikkeling’, noemde de Inspectie Veiligheid en Justitie dit onlangs. Politiewerk, zeker op lokaal niveau, heeft continu onderhoud nodig. Momenteel loopt er bij het NSCR een meerjarig wetenschappelijk onderzoeksprogramma gericht op de politiepraktijk.

Publicatiegegevens en verder lezen

Van Steden, R., Anholt, R. & Koetsier, R. (2021). De kracht van gebiedsgebonden politiewerk; Een internationale literatuurstudie. Politie Nederland/Vrije Universiteit/NSCR.