NSCR stelt dataset ter beschikking over probleemgedrag, delinquentie en sociale netwerken

Het NSCR beschikt over meerdere datasets van hoge kwaliteit die – onder voorwaarden – gebruikt kunnen worden door externe onderzoekers. Een van die datasets betreft het NSCR Schoolproject, een onderzoek waarbij middelbare scholieren herhaaldelijk zijn bevraagd over hun vriendschappen, hun delinquente gedrag buiten school en probleemgedrag binnen school.  Bijzonder aan dit onderzoek is dat complete leerlingnetwerken in kaart zijn gebracht om na te gaan hoe relaties met leeftijdsgenoten samenhangen met probleemgedrag.
Het NSCR Schoolproject werd uitgevoerd tussen 2002 en 2004. Het had als doelstelling het krijgen van meer inzicht in de ontwikkeling van delinquentie en probleemgedrag op school, de samenhang tussen leerlingnetwerken en probleemgedrag, en de reacties vanuit middelbare scholen op probleemgedrag. Het onderzoek werd uitgevoerd op VMBO-scholen in Zuid-Holland. In een eerste onderzoeksronde deden bijna tweeduizend leerlingen, verdeeld over twee leeftijdscohorten (brugklassers en derderklassers) mee aan het onderzoek. De oudste leeftijdsgroep werd een jaar later in een tweede ronde opnieuw ondervraagd; de jongste leeftijdsgroep werd gedurende drie rondes jaarlijks ondervraagd.
In het onderzoek vulden leerlingen op de computer een enquête in, met vragen over gedrag, karakter, vriendschappen, gezin en functioneren op school. Ook kregen de deelnemers een genummerde lijst met alle medeleerlingen uit hun schooljaar met de vraag met wie van hen zij veel omgingen; daarmee konden de leerlingnetwerken van complete schooljaren in kaart worden gebracht.
Over de data is inmiddels gepubliceerd in verschillende artikelen, met als onderwerp onder meer de positie van delinquente en niet-delinquente jongeren binnen leerlingnetwerken en de relatie tussen probleemgedrag op school en delinquent gedrag daarbuiten. Ook verscheen een Nederlandstalige bundel over de belangrijkste uitkomsten van het Schoolproject ('Probleemgedrag van leerlingen tijdens de middelbare schoolperiode').
De dataset bevat echter nog een schat aan onbenutte gegevens. Zo zijn de gegevens over alcohol- en drugsgebruik nog niet gerelateerd aan leerlingnetwerken of aan de ontwikkeling van delinquent gedrag tijdens de adolescentie. Ook de relatie van probleemgedrag met schoolreacties en politiecontacten zou nog nader onderzocht kunnen worden.
Naast de dataset met longitudinale survey- en netwerkdata zijn ook verschillende gerelateerde datasets van het project beschikbaar, waaronder getranscribeerde interviews met leraren en scholieren over schoolsancties, buurtgegevens van deelnemende leerlingen, en data van een bescheiden follow-up study na de middelbare schoolperiode.
Onderzoekers die geïnteresseerd zijn om met deze data te werken, zijn van harte welkom om een voorstel op te sturen. Voor meer informatie, zie de pagina Datasets op de NSCR-website of via DANS (o.a. https://easy.dans.knaw.nl/ui/datasets/id/easy-dataset:53841).